مهاجرت نیروی انسانی، نبود امنیت سرمایه‌گذاری، عدم تطبیق خواسته‌ها با محصولات موجود در بازار، فقدان حمایت‌های دولتی لازم و دولتی بودن اقتصاد فناوری اطلاعات از جمله مشکلات و چالش‌های حوزه صنعت نرم‌افزار کشور است که از سوی فعالان صنف نرم افزار عنوان شد.
در نشست بررسی چالش‌های نرم‌افزار کشور، شاهین طبری رئیس کمیسیون نرم‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه ای استان تهران با تاکید بر اینکه ارزش اشتغالزایی صنعت IT در کشور نادیده گرفته می شود گفت: یکی از مسائل اصلی در صنعت تولید نرم‌افزار به خود شرکت‌های تولید‌کننده باز می‌گردد؛ چرا که اگر شرکت‌های نرم‌افزاری به این خودباوری برسند که ایران بازاری دارد که می‌تواند محل فعالیت مناسبی را برای شرکت‌های نرم‌افزاری به وجود آورد و بسیاری از شرکت‌های نرم‌افزاری بزرگ خارجی آرزوی این بازار را دارند، نوآوری‌ها و فکرهای جدیدی به وجود می‌آید.
وی با اشاره به لزوم جهت مدیریت منابع انسانی در حوزه IT و با بیان اینکه لازم است در حوزه شرکت‌های نرم‌افزاری کار جدی صورت گیرد تا این شرکت‌ها بتوانند شرایطی را به وجود بیاورند که از طریق آن از خود حمایت کنند افزود: اولین مشکل سازمان نظام صنفی رایانه ای در حوزه شرکت‌های نرم‌افزاری عدم حضور این شرکت‌ها در نشست‌های هم اندیشی است و این در حالی است که این هم اندیشی ها می تواند به مشارکت و ایجاد تعامل با دولت بیانجامد.
مهاجرت نیروی انسانی مهم‌ترین مشکل صنعت نرم‌افزار
امیرمسعود اسکویی‌لر- عضو کمیسیون نرم افزار سازمان نظام صنفی رایانه ای نیز مهم‌ترین چالش ها در حوزه نرم‌افزاری کشور را مهاجرت نیروی انسانی متخصص و تحصیلکرده به خارج از کشور دانست و گفت: متاسفانه زمانی که برخی از نیروهای انسانی متخصص در کشور به سطح بازدهی می‌رسند مملکت را ترک کرده و توانایی خود را در دیگر کشور‌ها به کار می‌گیرند.
وی با بیان اینکه تولید نرم‌افزار، توجه به استاندارد، کیفیت، روش‌های عقد قرار‌داد و حق تالیف نرم‌افزار الزامی است و همه این موارد می‌تواند سرمایه‌گذاری در بخش تولید نرم‌افزار را تضمین کند، ادامه داد: به دلیل عدم امنیت سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری اطلاعات، تعداد سرمایه‌گذاران در این حوزه کم هستند؛ حتی گاهی دست‌اندرکاران ساخت نرم‌افزار نیز ترجیح می‌دهند سرمایه خود را در جای دیگری به کار ببرند و این در حالی است که اگر بازگشت سرمایه متناسب با بازار وجود داشته باشد، سرمایه‌گذاران رغبت بیشتری به ورود به این حوزه پیدا می‌کند.
عدم تطبیق نیازها با بازار نرم‌افزار
سعید ذاکرزاده کارشناس فناوری اطلاعات نیز در این نشست با تاکید براینکه برای جهت بررسی چالش‌های حوزه نرم‌افزار لازم است به سه بخش تولید‌کننده، مصرف‌کنده و ارتباط بین این دو به صورت جداگانه پرداخت گفت: لازم است شرکت‌های اینترنتی براساس نیاز مردم و بخش‌های مختلف دولت به طراحی برنامه دست بزنند.
نارضایتی شرکت‌های نرم‌افزاری از تصدی‌گری دولت
امیرحسین سعیدی عضو سازمان نظام صنفی رایانه ای نیز با اشاره به اینکه بحث وجود چالشها در حوزه نرم‌افزاری کشور بحثی تکراری است که نگاه دولت به این حوزه باز می‌گردد، افزود: با توجه به اینکه نزدیک به 80 درصد اقتصاد کشور در حال حاضر در اختیار دولت است، این نگاه دولتی است که می‌تواند تعیین کند که محصول نرم‌افزاری که از سوی یک شرکت فناوری اطلاعات عرضه می‌شود، در چه جایگاهی قرار می‌گیرد.
وی با اشاره به اینکه تولید محصولات نرم‌افزاری نیازمند ایجاد بستر‌های ارتباطی و مخابراتی مناسب است، تصریح کرد: یکی از این بستر‌ها پهنای باند است و میزانی که از این بستر به شرکت‌ها ارائه می‌شود، نشان‌دهنده مقدار اراده دولت برای بهبود صنعت IT در کشور است؛ در همین حال بحث فرهنگ‌سازی از دیگر مسائلی است که دولت در حوزه IT روی آن سرمایه‌گذاری کرده و از طریق رسانه‌ها این فرهنگ را در بین مردم ایجاد می کند.
رئیس اسبق سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور با تاکید بر اینکه دولت گاهی تصدی‌گری برخی امور را به دست گرفته که انجام این امور در حوزه وظیفه‌اش نیست، افزود: برای اینکه کشور از بحران اقتصادی حاضر نجات پیدا کند، لازم است در اولین قدم بخش خصوصی تقویت شود؛ در حال حاضر شرکت‌های نرم‌افزاری نسبت به کل جمعیت کشور بسیار کم هستند و این امر برخلاف عقلانیت است.
در صنعت نرم‌افزار مدل‌های تجاری خوبی وجود ندارد
علی عبداللهی مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار نیز با اشاره به اینکه صنعت IT در حال متحول‌کردن جامعه جهانی از جمله ایران است گفت: در داخل کشور پتانسیل خوبی برای صنعت نرم‌افزار وجود دارد، در حالی که مدل‌های تجاری خوبی از سوی شرکت‌ها ارائه نمی‌شود.
وی با تاکید بر اینکه نقش دولت در حوزه نرم‌افزار نباید به ایجاد ساختار‌ها محدود شود و دولت باید در زمینه IT و ایجاد نرم‌افزار برنامه‌ریزی کند ادامه داد: دولت باید بپذیرد که دنیا در حال حاضر دنیای نرم‌افزاری شده و نبود نیروهای متخصص، وجود قوانین دست‌وپاگیر و عدم بهره‌وری مناسب در این بخش به چشم می خورد.
سازمان‌های دولتی صنعت نرم‌افزار را به رسمیت نمی‌شناسند
محمدرضا حدادی عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران نیز با اشاره به جای خالی وجود یک سازمان توانمند‌ساز در کشور گفت: یکسری چالش‌های کلی که در تمام صنایع وجود دارد، در صنعت نرم‌افزار نیز به چشم می‌خورد برای مثال عدم وجود سرمایه‌گذار و سرمایه ناکافی از جمله این چالش‌های کلی در حوزه صنایع است؛ علاوه بر مهاجرت نیروی انسانی متخصص، نبود تناسب بین توانایی نیروهای آموزش دیده حوزه نرم‌افزار با نیازهای شرکت‌های نرم‌افزاری نیز از جمله چالش‌های صنعت نرم‌افزار است؛ از سوی دیگر خود سازمان‌های دولتی نیز صنعت نرم‌افزار را به رسمیت نشناختند و به این دلیل که در این حوزه سازمان توانمند‌ساز وجود ندارد، هیچ آمار و اطلاعات درستی از بخش نرم‌افزاری کشور ارائه نمی‌شود.
وی گفت: مهم‌ترین مشکل شرکت‌های نرم‌افزاری توان نقدینگی پایین است و این امر نیز به این دلیل است که این شرکت‌ها نمی‌توانند محصول خود را با ارزش واقعی به مشتریان بفروشند.
لزوم ایجاد سیاست‌های کلان صادرات نرم‌افزار
در این نشست حسین ریاضی مسوول دفتر آمار و فناوری وزارت بهداشت نیز، عدم شناخت صحیح از مشتری، عدم تحلیل بازار، استفاده نکردن از تکنولوژی مناسب را از جمله مشکلات شرکت‌های نرم‌افزاری دانست و گفت: بهره‌برداران و کارفرمایان حوزه نرم‌افزار به دقت نمی‌دانند که از نرم‌افزار چه می‌خواهند و این وظیفه شرکت‌های نرم‌افزاری است که دانش لازم در این زمینه به وجود آورند.
وی نبود خلاقیت در تولید نرم‌افزار را یکی مسائل چالش‌ساز در حوزه نرم‌افزار دانست و اظهار کرد: از دیگر چالش‌های بخش تولید نرم‌افزار دولتی‌بودن اقتصاد به ویژه در بحث IT است که باعث می‌شود صنعت IT کمتر بتواند توسعه پیدا کند؛ در همین حال لازم است سیاست‌های کلان برای صادرات نرم‌افزار و همچنین تقویت شرکت های تولید‌کننده که به آن توجه می‌شود مورد توجه دولت قرار گیرد. علاوه بر آن در حال حاضر برنامه‌ای برای رقابت با کشور‌های دیگر در حوزه نرم‌افزاری وجود ندارد و لازم است ایران در حوزه‌هایی مانند ایجاد موتور جست‌وجو و شبکه‌های اجتماعی مزیت‌های رقابتی را به وجود آورد که بتواند نظر کاربران را به خود جلب کند.