دیشب اپل کنفرانس توسعهدهندگان WWDC 2020 را به صورت آنلاین برگزار کرد و در آن علاوه بر معرفی نسخه جدید سیستم عامل‌های خود، یک خبر بسیار مهم را اعلام کرد. این شرکت در مدل‌های جدید کامپیوترهای مک از چیپ‌های اختصاصی سری A مبتنی بر ARM استفاده خواهد کرد و دیگر خبری از پردازنده‌های اینتل در آنها نخواهد بود که این موضوع، آینده متفاوتی را برای کاربران و توسعهدهندگان رقم می‌زند.
در ماه‌های گذشته شایعات و گزارش‌های گسترده‌ای پیرامون استفاده از پردازنده‌های اختصاصی اپل در مک بوک‌ها منتشر شده بود و دیشب اپل در کنفرانس خود رسما آنها را تایید کرد. پردازنده‌های سری A که قلب تپنده آیفون و آیپد محسوب می‌شوند، قدرت بالایی تولید می‌کنند و عملکرد بالاتری نسبت به رقبای خود دارند. استفاده از پردازنده‌های سری A در کامپیوترهای اپل اهمیت بالایی دارد و باعث نزدیکی هرچه بیشتر محصولات این شرکت به یکدیگر می‌شود.
تیم کوک، مدیرعامل اپل دیشب در جریان WWDC 2020 اعلام کرد:
«وقتی یک تغییر جسورانه و بزرگ اعمال می‌کنیم، یک دلیل ساده اما محکم دارد و آن، امکان تولید محصولات بسیار بهتر است.»
اولین مک مبتنی بر ARM اواخر سال جاری میلادی از راه می‌رسد و بر اساس گفته اپل، مهاجرت کامل از پردازنده‌های اینتل به ARM نزدیک به دو سال زمان می‌برد. با توجه به این موضوع، احتمالا طی ۲۴ ماه آینده همچنان شاهد عرضه محصولاتی با پردازنده‌های اینتل خواهیم بود. یکی از مهم‌ترین موارد در این میان، برنامه‌ریزی اپل برای رسیدن به مقصد است، مقصدی که تغییرات زیادی برای کاربران و توسعهدهندگان به همراه دارد.
تاریخچه همکاری اپل و اینتل به سال ۲۰۰۶ برمی‌گردد، زمانی که اپل تصمیم به استفاده از پردازنده‌های این شرکت بجای PowerPC در محصولات خود گرفت. این فرایند نزدیک به یک تا دو سال طول کشید و در این مدت توسعهدهندگان مجبور به بروزرسانی نرم افزارهای خود برای سازگاری با معماری x86 اینتل شدند. توسعهدهندگان دوباره باید چنین فرایندی را طی کنند، اما این بار دشواری کمتری دارد. یکی از توسعهدهندگان سیستم عامل iOS و macOS، «استیون تروتن اسمیت» در این زمینه می‌گوید:
«من فکر می‌کنم با یک گذار فوق‌العاده روان روبه‌رو هستیم.»
به لطف اقدامات اساسی اپل در گذشته، توسعهدهندگان با مشکلات کمتری مواجه می‌شوند. چندین سال پیش اپل پشتیبانی از برنامه‌های ۳۲ بیتی که با معماری ۶۴ بیتی ARM سازگار نبودند را متوقف کرد. در WWDC سال گذشته این شرکت از قابلیت «Catalyst» رونمایی کرد که امکان اصلاح اپلیکیشن‌های آیپد برای اجرا در macOS را فراهم می‌کند و دیگر نیازی به نوشتن برنامه به صورت کامل نیست.
چندین ماه پیش اپل برنامه «Universal Purchase» را راه‌اندازی کرد که کاربران به وسیله آن می‌توانند با پرداخت هزینه یک اپلیکیشن، به آن در سیستم عامل‌های iPadOS ،iOS و macOS دسترسی پیدا کنند. اگرچه این برنامه هنوز چندان محبوبیت نیست، اما نقش اساسی در آینده اکوسیستم اپل برعهده خواهد داشت.
اپل برای اطمینان از این موضوع که راه مهاجرت از پردازنده اینتل به ARM کمترین دست اندازها را داشته باشد، راهکارهایی را درنظر گرفته است. یکی از آنها، شبیه‌ساز «Resetta 2» خواهد بود که امکان اجرای نرم افزارهای اینتل روی مک‌های مبتنی بر ARM را فراهم می‌کند. علاوه بر این، اپلیکیشن‌های آیفون و آیپد بدون هیچ مشکلی روی کامپیوترهای مک اجرای خواهند شد.
تروتن اسمیت در این زمینه اعلام کرده:
«آنچه که ما امروز می‌بینیم خبر از این می‌دهد که چیپ‌های جدید اپل قادر به شبیه‌سازی نرم افزارهای کنونی مک با سرعت بالایی خواهند بود و قدرت کافی برای اجرای برنامه‌های حرفه‌ای و بازی‌های سه بعدی سنگین را دارد. امکان اجرای اپلیکیشن‌های iOS و iPadOS روی کامپیوترهای مک به کاربران اطمینان می‌دهد که می‌توانند نیاز خود را از طریق دستگاه‌های مختلف رفع کنند.»
بحث‌های زیادی پیرامون این گذار وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آنها، توانایی معماری ARM در اجرای برنامه‌های حرفه‌ای است. اپل در کنفرانس WWDC 2020 با نمایش اجرای برنامه ویرایش ویدیو «Final Cut Pro» روی پردازنده اختصاصی خود و همچنین اجرای بازی «Shadow of the Tomb Raider» و نرم افزار مدلسازی «Maya 3D» از طریق شبیه‌ساز Rosetta 2، تا حدودی نگرانی‌ها را کاهش داد.
«کریگ فدریگی»، معاون ارشد بخش نرم‌افزار اپل در کنفرانس دیشب گفت:
«زمانی که برنامه‌ها را نصب می‌کنید، Rosetta 2 آنها را ترجمه می‌کند، بنابراین می‌توانید آنها را بدون وقفه راه‌اندازی کنید و شاهد واکنشی سریع و فوری باشید. این شبیه‌ساز می‌تواند اکثر برنامه‌های پیچیده، حرفه‌ای و پلاگین‌ها را نیز ترجمه کند.»
با وجود نمایش این دموها، همچنان نمی‌توان چندان به عملکرد این نرم افزارها دلخوش بود. «پاتریک مورهد»، موسس شرکت «Moor Insights & Strategy» در این زمینه اعلام کرده:
«تصور استفاده از پردازنده‌های مبتنی بر گوشی‌های هوشمند در مک پرو ۱۰ هزار دلاری برای من سخت است. ای کاش اپل مقایسه عملکردها را نشان می‌داد.»
چیپ‌های سری A اپل که در آیفون‌ها و آیپدها وجود دارند، در مقایسه با پردازنده‌های اینتل انرژی کمتری مصرف می‌کنند، اما عملکرد آنها پایین‌تر از تراشه‌های رقیب است. با توجه به برنامه زمانی اپل، انتظار می‌رود این فاصله تا دو سال آینده پر شود.
یکی دیگر از مشکلاتی که این گذار می‌تواند ایجاد کند، عدم امکان استفاده از برخی نرم افزارهای کنونی روی مک‌های مجهز به پردازنده ARM خواهد بود. اپل اعلام کرده که شرکت‌های بزرگ مانند مایکروسافت و ادوبی در حال کار روی انتقال برنامه‌ها به معماری جدید هستند، اما احتمالا بسیاری از برنامه‌ها از این برنامه عقب می‌مانند.
علاوه بر موارد بالا، نمی‌دانیم تا چه زمانی امکان استفاده از مک‌های کنونی وجود دارد و کاربران چند سال دیگر مجبور به ارتقای دستگاه خود خواهند شد. اپل در کنفرانس دیشب وعده داد که از مک‌های مبتنی بر اینتل تا چندین سال آینده پشتیبانی می‌کند، اما تاریخ دقیقی را برای پایان آن اعلام نکرد. بد نیست بدانید مایکروسافت و گوگل نیز در گذشته روند تقریبا مشابهی را برای ویندوز و کروم امتحان کرده بودند که موفقیت محدودی داشته است.
استفاده از سخت افزار و نرم افزار اختصاصی در یک محصول، مزایای زیادی برای کاربران در پی دارد. اپل از سال ۲۰۱۰ و همراه با عرضه پردازنده اپل A4، در حال استفاده از معماری ARM برای توسعه پردازنده‌های آیفون و آیپد است. این موضوع باعث شده اپل سیستم عامل و سخت افزار را باهم توسعه دهد که نتیجه آن، عملکرد روان دستگاه و مصرف بهینه انرژی است.
اگر شما بتوانید سخت افزار را کنترل کنید، می‌توانید ویژگی‌هایی در اختیار کاربران خود قرار دهید که رقبا از انجام آن عاجزند. اپل در سال ۲۰۱۲ از نمایشگر Retina آیپد با پردازنده A5x رونمایی کرد و در سال ۲۰۱۷ با توسعه واحد پردازش گرافیکی خود، توانست به موقعیت بهتری در بازار دست پیدا کند و دست بالا را در دنیای واقعیت مجازی و افزوده داشته باشد.
موضوع درباره مک متفاوت است. این محصولات به پردازنده‌های اینتل وابسته هستند و از آنجایی که در برنامه زمانی اینتل برای تولید پردازنده‌های جدید تاخیر تقریبا زیادی وجود دارد، اپل نمی‌تواند محصولات جدید خود را چندان از نظر مصرف انرژی بهینه کند. «جانی سروجی»، معاون ارشد واحد فناوری‌های سخت‌افزاری در جریان WWDC 2020 اعلام کرد:
«در نهایت ما می‌دانیم با آوردن پردازنده‌های خود به مک، می‌توانیم محصولات بسیار بهتری بسازیم. مزیت اصلی که ما داریم، ارتباط نزدیک و ادغام سخت افزار و نرم افزار است.»
این چیپ‌های جدید که TSMC وظیفه ساخت آنها را برعهده خواهد داشت، باعث صرفه جویی در هزینه‌های اپل می‌شود، البته هنوز نمی‌دانیم این صرفه جویی به معنای کاهش قیمت محصولات اپل خواهد بود یا خیر، البته با توجه به سیاست‌های این شرکت نباید چندان به این موضوع دلخوش باشیم.
اینتل پس از این اقدام اپل بیانیه‌ای منتشر و اعلام کرد:
«اپل مشتری ما در چندین بخش است و ما به پشتیبانی از آن ادامه می‌دهیم. اینتل روی ارائه پیشرفته‌ترین کامپیوترها و طیف گسترده‌ای از فناوری‌ها که رایانش را دوباره تعریف می‌کند، تمرکز کرده است.»
این گذار وابستگی زیادی به Rosetta 2 دارد، شبیه‌سازی که هنوز نمی‌دانیم در دنیای واقعی چه عملکردی از خود نشان می‌دهد. با این وجود، به نظر می‌رسد این انتقال برای مشتریان تقریبا بدون مشکل باشد. اپل انگیزه‌های زیادی برای این تغییر دارد و دلایل زیادی برای همراهی توسعهدهندگان با خود نیز ارائه کرده است.
به اعتقاد «ماریبل لوپز»، موسس «Lopez Research» اپل درخواست بزرگی از توسعهدهندگان دارد و از آنها می‌خواهد از پردازنده‌های جدید پشتیبانی کنند، البته با توجه به این موضوع که می‌توان از برنامه‌ها در دستگاه‌های مختلف استفاده کرد، توسعهدهندگان این شرکت را همراهی می‌کنند.
در نهایت باید گفت کاربران در آینده با کامپیوترهای مک مبتنی بر پردازنده‌های ARM دیگر نیازی به خرید اپلیکیشن‌ها به صورت جداگانه نخواهند داشت و تنها با یکبار خرید، می‌توانند از آنها در دستگاه‌های مختلف استفاده کنند.