در این مقاله میخواهیم به صورت گامبهگام نحوه راهاندازی و پیکربندی یک شبکه خانگی بیسیم را آموزش دهیم. از مهمترین بخشهای این مقاله تنظیمات روتر بیسیم و چگونگی امن کردن شبکه هستند. قبل از شروع باید روتر بیسیم خود را انتخاب کرده و خریداری کرده باشید.
گام نخست: قطع ارتباط شبکه یا مودم
قبل از راهاندازی روتر بیسیم، باید شبکه فعلی یا مودم ADSL را قطع کنیم. چون با افزودهشدن روتر بیسیم تمامی ارتباطات و اتصالات تغییرخواهند کرد. میتوانید اطلاعات شبکه قبلی مانند آدرس IP دستگاهها یا آدرس IP اینترنت و تنظیمات مربوط به آن را روی روتر به خاطر بسپارید یا یادداشت کنید تا بعدها به مشکل برنخورید.
گام دوم: خاموش کردن شبکه یا مودم
مودم ADSL یا سوئیچ شبکه را خاموش کنید.
گام سوم: افزودن روتر بیسیم به شبکه
اکنون روتر بیسیم جدید را از جعبه خود خارج کرده و در کنار مودم ADSL یا دستگاههای دیگر شبکه قرار دهید. با استفاده از کابل اترنت مودم را به پورت WAN روتر متصلکنید. دیگر دستگاههای شبکه را نیز میتوانید به پورتهای LAN روتر وصلکنید. البته به یاد داشته باشید که اگر روتر بیسیم شما یک مودم است، دیگر به اتصال مودم ADSL قبلی نیازی نیست و میتوانید کابل تلفن را به طورمستقیم به درگاه RJ11 روتر متصل کنید. نکته دیگر محل قرارگیری روتر بیسیم است. روتر باید با زمین فاصله کافی (حداقل یک متر) داشته باشد و پیرامون آن دیوار یا حائل دیگری نباشد. برای نمونه، قرار دادن روتر روی یک میز کار در وسط سالن یا اتاق بهترین حالت است. سعیکنید روتر را نزدیک به دیگر دستگاههای شبکه یا دستگاههایی که قرار است به طور بیسیم به روتر متصل شوند، نصبکنید. برخی از روترها پایهها و پیچ لازم را برای محکمشدن به میز کار یا دیوار دارند. آنتنهای روتر را با فاصله از یکدیگر و در همه جهات تنظیم کنید.
گام چهارم: اتصال روتر به کامپیوتر
با استفاده از یک کابل اترنت روتر بیسیم را به کامپیوتر شخصی یا نوتبوک خود متصل کنید. یک سر کابل باید در یکی از پورتهای LAN روتر و سر دیگر آن باید در پورت LAN کامپیوتر یا نوتبوک باشد. معمولاًبرای تنظیم روتر لازم است آن را به یک کامپیوتر متصل کنید. بعد از پیکربندی روترمیتوانید این اتصال را قطع کنید. به طور معمول، روتر به یک کامپیوتر خانگی ثابت وصل میشود تا در آینده و هنگام اعمال تنظیمات جدید به جابهجایی روتر نیاز نباشد.
گام پنجم: روشن کردن روتر
آداپتور روتر را نیز از جعبه خارج کرده و به برق بزنید و از طرف دیگر به روتر متصلکنید. اگر روتر شما کلید On/Off دارد، این کلید را فشار دهید و روتر را روشن کنید. اکنون میتوانید مودم یا دستگاههای دیگر شبکه را نیز روشن کنید. چند دقیقهای صبر کنید تا تمامی دستگاهها بوت شده و چراغهای آنها از حالت چشمکزن به حالت ثابت درآید.
گام ششم: پنل تحت وب
کامپیوتر رومیزی یا نوتبوک متصل به روتر را روشنکنید. اگر آیکون اتصال به شبکه را درArea Notification مشاهده کردید تا اینجا مشکلی نیست و یک مرورگر وب باز کنید. برای وارد شدن به پنل مدیریتی روتر باید از یک آدرس IP استفاده کنید که به طور معمول روی خود روتر یا دفترچه راهنمای آن نوشته شده است. آدرس IP پیشفرض بسیاری از دستگاهها 192.168.1.1 است. این آدرس را در نوار آدرس مرورگر وب وارد کرده و کلید Enter را بزنید. اگر صفحه لاگین روتر ظاهر شد، پس آدرس را درست واردکردهاید. همانند آدرس IP پنل، نام کاربری و رمز عبور روترها نیز به صورت پیشفرضadmin/admin یا admin/1234 است. این اطلاعات نیز روی خود روتر یا دفترچه راهنما نوشته شده است. بعد از وارد شدن به روترمیتوانید این اطلاعات را عوض کنید. اکنون پنل تحت وب روتر پیش روی شما است و میتوانید پیکربندی این دستگاه را شروع کنید.
گام هفتم: تنظیمات اولیه روتر
در میان منوها و بخشهای پنل دنبال Quick Setup، Setup Wizard، Wizard Setup یا چیزی شبیه اینها بگردید. زیرا با این گزینه سریعتر و بهتر میتوانید تنظیمات اولیه روتر را انجام دهید. روتر در چند مرحله و پس از پرسیدن اطلاعات از شما خاموش و دوباره راهاندازی میشود و با پیکربندی جدید شروع به کار میکند. در ادامه میتوانید وارد هر بخش روتر شده و تنظیمات پیشرفته را انجام دهید. مهمترین اطلاعاتی که باید برای تنظیم روتر آماده داشته باشید، اطلاعات اشتراک اینترنت وایمکس یا ADSL است. اگر روتر شما یک مودم است، نوع اتصال را PPPoE انتخاب کرده و نام کاربری و رمز عبور را واردکنید. اگر روتر باید به یک مودم متصل شود، مودم باید در حالت Bridge باشد. دیگر اطلاعاتی که باید به روتر در این مرحله داده شود، نام شبکه بیسیم یا SSID، انتخاب فرکانس کاری و باند آن است. اگر دستگاههای دیگر شبکه از فرکانس کاری 5 گیگاهرتز پشتیبانیمیکنند، روتر را نیز روی این فرکانس تنظیم کنید، اما اگر دستگاههای شبکه فقط از فرکانس 2,4 پشتیبانیمیکنند، ناچارید که این باند را انتخاب کنید.
گام هشتم: تنظیمات امنیتی
امن کردن شبکه بیسیم مهمترین کاری است که باید برای راهاندازی و نصب یک روتر انجام دهید. روترهای جدید همگی از استاندارد WPA پشتیبانی میکنند. این استاندارد به مراتب بهتر از WEP است. استاندارد جدیدتر WPA2 است. اگر روتر شما WPA2 دارد، آن را انتخاب کنید. بالاترین گزینه امنیتی WPA2 Enterprise است. الگوریتمهای رمزنگاری نیز اغلب AES و TKIP هستند که بنا به نوع روتر خود میتوانید یکی از آنها را انتخاب کنید. سعی کنید حداقل رمزعبور هشت کاراکتری تعریف کنید. اگر روتر و دستگاههای دیگر بیسیم از WPS پشتیبانی میکنند، میتوانید این قابلیت را نیز فعالکرده و از دفترچه راهنمای دستگاههابرای استفاده از این قابلیت کمک بگیرید.
گام نهم: تنظیمات پیشرفته
برحسب اینکه چه نوع روتری استفادهمیکنید، تنظیماتی مانند Parental Control، NAT، MAC Filter، IPSec، DNS، Port Forwarding، QoS و Routing وجود دارد که میتوانید با صبر و حوصله و از روی دفترچه راهنمای روتر آنها نیز پیکربندیکنید. برای نمونه میتوانید دامنه آدرسهای IP مجاز را برای اتصال به شبکه مشخص کنید یا تصمیم بگیرید که دستگاهها با آدرس تعریف شده به شبکه بیسیم وصل شوند یا از سرویس DHCP استفاده شود. برخی اوقات نیاز است که روتر را روی چندین کانال فرکانسی تنظیم کنید تا بهترین کانال برای آنتندهی مشخص شود. کانالهای خلوتتر سرعت انتقال اطلاعات بیشتری به شما میدهد. اگر روتر شما از سرویسهای USB، Bit torrent، Multimedia و... پشتیبانی میکند، میتوانید این سرویسها را نیز برحسب نیازتان تنظیم کنید.
چرا WPA2 را پیشنهاد میکنیم؟
برای امنیت شبکههای بیسیم سه استاندارد WEP، WPA و WPA2 وجود دارد. WEP بسیار قدیمی و ضعیف و در چند دقیقه قابل شکستهشدن و رمزگشایی است. بهترین روش، استفاده از استاندارد رمزگذاری WPA2 است. زیرا این استاندارد از الگوریتمهای رمزنگاری پیشرفتهای مانند AES (سرنام Advanced Encryption Standard) و TKIP (سرنامTemporal Key Integrity Protocol) پشتیبانی میکند و امکان تعریف یک رمز عبور طولانی خصوصی میان دستگاههای شبکه را فراهم میکند. پیشنهاد ما انتخاب WPA2 با الگوریتم AES است؛ البته باید توجه کنید که دیگر دستگاههای شبکه نیز از AES و WPA2 پشتیبانیکنند. در غیر این صورت میتوانید به جای AES از TKIP و به جای WPA2 از WPA استفاده کنید.
شبکه خود را مخفی کنید!
اگر امنیت شبکه شما خیلی اهمیت دارد، میتوانید با مخفیکردن روتر شبکه و SSID آن، یک شبکه بیسیم غیرقابل شناسایی داشته باشید. در روترها گزینهای به نام SSID Broadcast وجود دارد که اگر از حالت فعال بودن خارج شود، دیگر دستگاههای بیسیم نزدیک به روتر نمیتوانند با جستوجو شبکه شما را پیدا کرده و به آن متصل شده یا از وجود آن آگاه شوند. اگر میخواهید SSID شبکه را مخفی کنید، به دو نکته توجه کنید:
1- هیچگاه مخفیکردن SSID جایگزینی برای رمزنگاری کردن شبکه و استفاده از WPA2 نیست.
2- دستگاههایی که باید به شبکه شما متصل شوند باید نام SSID شبکه را داشته باشند و با تعریف دستی یک اتصال به شبکه
متصل شوند.
سازگاری با استانداردهای 802.11a/b/g/n
گفتیم که روترهایی که از استاندارد 802.11n استفاده میکنند، با دستگاههای دارای استاندارد 802.11b/g نیز سازگاری دارند و هیچگونه مشکلی وجود نخواهد داشت. اما هنوز در برخی شبکهها دستگاههایی یافت میشوند که از استاندارد 802.11a استفاده میکنند که نخستین استاندارد شبکههای بیسیم است. اگر در شبکه شما نیز چنین دستگاهی وجود دارد، باید به دنبال روتری بگردید که از این استاندارد نیز پشتیبانیکند. برخی از روترهای 802.11n از 802.11a نیز پشتیبانی میکنند. به تازگی نیز روترهایی با حداکثر سرعت 450 مگابیت بر ثانیه وارد بازار شدهاند که یک نوع پیشرفته روترهای سری N هستند و همانند آنها میتوانند از استانداردهای 802.11b/g/n پشتیبانی کنند. استانداردهای جدید شبکههای بیسیم نیز 802.11ac و 802.11ad هستند که هنوز محصولات رسمی آنها وارد بازار نشده، اما در زمان عرضه، از استانداردهای قبلی خود، یعنی 802.11b/g/n پشتیبانی میکنند.