TCP/IP یکی از معروفترین و پر استفاده ترین پروتکل های شبکه است که خود از چندین پروتکل دیگر تشکیل شده است.
OSI مخفف کلمه Open System Interconnection است. این مدل توسط IEEE ایجاد شده و امکان بر قراری ارتباط بین دستگاهای ساخته شده توسط تولید کنندگان مختلف را فراهم می کند.این مدل از هفت لایه تشکیل شده است که از پایین به بالا شماره گذاری می شوند. هر یک از این لایه ها در سیستم مبدا با لایه متناظر خود در سیستم مقصد در ارتباط است.
در سیستم مبدا این لایه ها از بالا به پایین اطلاعات مورد نیاز لایه زیرین خود را فراهم می کنند و در سیستم مقصد از پایین به بالا، لایه ها اطلاعات مورد نیاز لایه بالایی را فراهم می کنند . در زیر هر یک از لایه ها و برخی از پروتکل های معروفی که در آنها کار میکنند را توضیح می دهیم.
لایه هفتم Application Layer :
این لایه با سیستم عامل و نر افزاراهای کاربردی در ارتباط است و کار آن عبارت است از:
- ارائه سرویس های شبکه به برنامه ها
برخی از پروتکل های معروف ای لایه عبارتند از:
Network Time Protocol (NTP)
Simple Network Management Protocol (SNMP)
Telnet
Finger
File Transfer Protocol (FTP) , ...
لایه ششم Presentation Layer :
این لایه اطلاعات مورد نیاز خود را از لایه بالایی دریافت کرده و آنر برای استفاده لایه های پایینی آماده کرده، و کارهای زیر را انجام می دهد:
- ایجاد اطمینان لازم در رابطه با قابل استفاده بودن داده برای سیستم دریافت کننده
- فرمت داده
- ساختمان های داده
- توافق در رابطه با گرامر انتقال داده برای لایه Application
- رمزنگاری داده
لایه پنجم Session Layer :
لایه فوق مسئول ایجاد ، پشتیبانی و ارتباطات مربوطه با دستگاه دریافت کننده اطلاعات است و یه طور کلی کارهای زیر را انجام می دهد:
- ا یجاد ، مدیریت و خاتمه ارتباط برقرار شده بین برنامه ها
برخی از معروفترین پروتکل های این لایه عبارتند از :
HTTP, POP3, SMTP,...
لایه چهارم Transport Layer :
لایه فوق مسئول پشتیبانی کنترل جریان داده ها و و بررسی خطاء و بازیابی اطلاعات بین دستگاه های متفاوت است . کنترل جریان داده ها ، بدین معنی است که لایه فوق در صورتی که اطلاعاتی از چندین برنامه ارسال شده باشد ، داده های مربوطه به هر برنامه را به یک stream آماده تبدیل تا در اختیار شبکه فیزیکی قرار داده شوند و یه طور کلی وظیفه این لایه به شرح زیر است :
- حمل مطمئن داده
- ایجاد ، مدیریت و خاتمه مدارات مجازی
- تشخیص و برطرف نمودن خطاء
- تقسیم داده به فریم و نسبت دهی یک دنباله عددی مناسب به هر یک از آنان
پروتکل های TCP، UDP و SPX در این لایه قرار دارند.
لایه سوم Network Layer :
در لایه فوق روش ارسال داده ها برای دستگاه گیرنده تعیین خواهد شد. پروتکل های منطقی ، روتینگ و آدرس دهی در این لایه انجام خواهد شد.
بطور کلی کارهای این لایه عبارتند از:
- روتینگ
- پاسخ به سوالات متعددی نظیر نحوه ارتباط سیستم های موجود در سگمنت های متفاوت شبکه
- subnet آدرس های مبدا و مقصد و تشخیص مسیر لازم پروتکل های IP , IPX در این لایه استفاده می گردند.
لایه دوم Data Link Layer:
پروتکل های فیزیکی در این لایه به داده اضافه خواهند شد. در این لایه نوع شبکه و وضعیت بسته های اطلاعاتی (Packet) نیز تعیین می گردند. وظیفه های این لایه عبارتند از :
- انتقال مطمئن داده از طریق محیط انتقال
- آدرس دهی فیزیکی و یا سخت افزاری ( MAC )
- توپولوژی شبکه
فریم ها در این لایه قرار دارند.
لایه اول Physical Layer :
این لایه در ارتباط مستقیم با سخت افزار بوده و خصایص فیزیکی شبکه نظیر : اتصالات ، ولتاژ و زمان را مشخص می نماید.
کارهای این لایه عبارتند از:
- کابل ها ، کانکتورها ، ولتاژها ، نرخ انتقال داده
- ارسال اطلاعات به صورت مجموعه ای از بیت ها