بررسی ساختار انواع کابل شبکه
پس از مطالعه این مقاله شما قادر خواهید بود تا به سئوالات زیر پاسخ دهید :
1- چگونه مناسب ترین کابل شبکه را برای کابل کشی شبکه خود انتخاب کنیم ؟
2- کابل شبکه Indoor با کابل شبکه Outdoor چه تفاوت هایی دارد ؟
3- در چه شبکه هایی باید از کابل شبکه فویل و شیلد استفاده کنیم ؟
4- کابل شبکه UTP و کابل شبکه STP چه تفاوت هایی دارند؟
5- روکش کابل شبکه از چه جنسی می باشد؟
در بستر شبکه انواع مختلفی از رسانه ها، جهت انتقال داده ها از یک تجهیز شبکه به تجهیز دیگر وجود دارند. از پرکاربردترین آنها می توان به کابل فیبرنوری ، کابل شبکه ، کابل کواکسیال ، انواع رادیو و ... اشاره نمود. در بین رسانه های فوق، عمومی ترین رسانه ، کابلهای شبکه که نوعی از کابلهای Twisted-Pair ( زوج سیم بهم تابیده ) است ، می باشند. این نوع کابل از هشت رشته سیم مسی که 2 به 2 به هم تابیده شده اند، تشکیل شده است. کابلهای Twisted-Pair انواع مختلفی دارند که از Cat1 تا Cat8 گروه بندی شده و هر گروه مشخصات فنی خاص خود را داشته و برای کاربرد خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. در این گروه بندی به رده کابلهای cat5 تا cat8 اصطلاحا کابل شبکه گفته می شود و هر چه از پایین ترین رده به سمت بالاترین رده حرکت کنیم، سرعت و پهنای باند انتقال اطلاعات افزایش پیدا می کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، به مقاله کابل شبکه چیست مراجعه فرمایید.
کابل شبکه از لحاظ ساختار کلی شامل چند بخش می باشد:
1- روکش رویی کابل که معمولا از جنس PVC یا LSZH است.
2- 4 زوج سیم مسی به هم تابیده
3- جدا کننده 4 زوج یا Divider
البته در برخی از انواع کابل شبکه، علاوه بر 3 بخش فوق ، موارد زیر نیز بر حسب نوع کابل به ساختار آن اضافه می گردد:
1- فویل 2- شیلد 3- سیم ارت 4- روکش PE در کابلهای مخصوص فضای باز 5 - محافظ Steel Armorded
دقت کنید که هر کابل بسته به نوع کاربرد آن ممکن است از تمام یا برخی از موارد فوق استفاده نماید. بطور کلی کابلهای شبکه از لحاظ ساختار در دو گروه اصلی قرار می گیرند.
1- UTP ( Unshielded Twisted-Pair )
2- STP ( shielded Twisted-Pair )
کابل شبکه UTP ، فقط شامل 3 بخش اصلی یعنی روکش رویی، 4 زوج به هم تابیده مسی و جداکننده 4 زوج ( کابل cat6 به بالا ) می باشد و کابل شبکه STP علاوه بر 3 بخش اصلی ، بسته به نوع کابل شامل فویل ، شیلد ، سیم ارت و ... می باشد. علت استفاده از این لایه های اضافه در کابل شبکه ، حفاظت داده ها از عامل EMI یا همان نویزها یا اثرات القایی خارجی است.
انواع مختلف کابلهای شبکه از لحاظ لایه های حفاظتی در برابر اثرات القایی یا EMI به شرح زیر می باشد:
1- UTP چهار زوج بهم تابیده
2- U/FTP چهار زوج بهم تابیده + یک لایه فویل دور هر زوج
3- F/UTP چهار زوج بهم تابیده + یک لایه فویل دور چهار زوج
4- S/UTP چهار زوج بهم تابیده + یک لایه شیلد بافته شده دور چهار زوج
5- SF/UTP چهار زوج بهم تابیده +یک لایه فویل و شیلد دور چهار زوج
6- F/FTP چهار زوج بهم تابیده + یک لایه فویل دور هر زوج + یک لایه فویل دور چهار زوج
7- S/FTP چهار زوج بهم تابیده + یک لایه فویل دور هر زوج + یک لایه شیلد دور چهار زوج
8- SF/FTP چهار زوج بهم تابیده + یک لایه فویل دور هر زوج + یک لایه فویل و شیلد دور چهار زوج
غیر از اثرات القایی یا EMI ، عوامل محیطی نیز ممکن است سبب آسیب دیدن کابل شبکه گردد. به همین علت ابتدا باید بررسی کنیم که کابلهای شبکه ممکن است در چه محیط هایی مورد استفاده قرار گیرند:
1- داخل داکت ، ترانک ، لوله های PVC یا فلزی
2- بصورت دفنی ، یعنی پس از حفر زمین مستقیما در دل خاک قرار گرفته و یا داخل کانال یا لوله قرار داده شده و سپس دفن می گردد.
3- روی دکل های مخابراتی
4- روی نمای ساختمان ها
5- ...
بطور کلی می توان کابلهای شبکه را از لحاظ محیط نصب به دو گروه اصلی تقسیم بندی نمود:
1- کابل شبکه Indoor ( فضای داخل ساختمان )
2- کابل شبکه Outdoor ( فضای باز )
کابل شبکه Indoor معمولا دارای روکش از جنس PVC یا LSZH بوده و بر اثر عوامل محیطی مثل آب ، گرما ، سرما ، گرد و غبار، نور خورشید، ضربه، کشش و ... آسیب می بینند و با گذشت زمان فرسوده و بلا استفاده می گردند. ولی کابل شبکه Outdoor دارای روکش اضافی جهت حفاظت در برابر عوامل فرسایشی محیط است. کابل شبکه outdoor غیر دفنی دارای یک روکش PE مشکی رنگ و در حالت دفنی علاوه بر روکش فوق ، یک لایه حفاظتی Steel Armorded و یک لایه سم که سبب جلوگیری از آسیب دیدن توسط حیوانات جونده مانند موش می باشد.