The Network Layer :
Network Layer یا لایه ۳ ، آدرس دستگاه را مدیریت میکند . موقعیت آنها را بر روی شبکه مشخص کرده و بهترین مسیر برای رسیدن بستهها به آدرس مقصد را تعیین میکند . این به معنی آن است که دستگاههایی که در لایه ۳ کار میکنند مانند روتر ، وظیفه ارتباط شبکههای مختلف را بر عهدهدارند و در شبکههای محلی (LAN) استفاده نمیشوند .
نحوه کار آنها به این صورت است :
ابتدا که بستهای به یکی از اینترفیس های روتر میرسد ، آدرس (IP Address)مقصد آن چک میشود . روتر به جدولی که دارد(Routing Table) نگاهی میاندازد تا متوجه شود که بسته را از طریق کدام اینترفیس خود باید منتقل کند . اگر در جدول خود مسیری برای آدرس مقصد بسته داشته باشد آن را هدایت میکند ، در غیر این صورت روتر بسته را از بین میبرد ! توجه داشته باشید روتر برخلاف سوییچ ، فقط بستههایی که آدرس مقصد آنها در جدولش وجود داشته باشد را منتقل میکند .
دیتا و بستههای آپدیت ، دو نوع از بستههایی هستند که در لایه Network استفاده میشوند :
Data packets :
بستههایی که توسط آنها اطلاعات کاربران انتقال پیدا میکند . پروتکلهایی که برای این کار استفاده میشوند را Routed Protocols میگویند .مانند IP و IPv6 . در فصل ۳، IP Address ها را بهصورت کامل پوشش خواهیم داد .
Route update packet :
این بستهها برای انتقال آپدیت روترهای همسایه به یکدیگر استفاده میشود . که توسط آن روترها ، به یکدیگر شبکههای متصل به خود را خبر میدهند .
پروتکلهایی که این کار را انجام میدهند را Routing Protocols مینامند . مانند : RIP , EIGRP و OSPF . آپدیتها به روتر کمک میکند تا جدول خود را کامل کند .
برای درک بهتر ، به شکل شماره ۱۴ دقت کنید . در این مثال از دو روتر استفادهشده است که هرکدام توسط اینترفیس های خود به یک شبکه متصل هستند .
Network Addresses : بخش اول جدول که با NET مشخصشده است . Routing table باید برای هر پروتکل مسیریابی ( Routing Protocol ) یک بخش مجزا داشته باشد . برای مثال ، جدول مسیریابی برای IP ، IPv6 و IPX باید جدا از یکدیگر باشد .
Interface : مشخصکننده اینترفیس خروجی است که بسته برای رسیدن به مقصد، باید از آن خارج شود .
Metric : مقدار فاصله تا شبکه را تعیین میکند . همانطور که گفتیم بخشی از اطلاعاتی که بین روتر ها تبادل میشود مربوط به Routing Protocol هاست . هر پروتکل فاصله تا شبکه مقصد را توسط فرمول منحصربهفرد خود محاسبه میکند که حاصل آن عددی میشود که در جدول روتینگ بهعنوان Metric قرار میگیرد . در فصل ۸ و ۹ بهصورت کامل در مورد آن صحبت خواهیم کرد .
خب همانطور که قبلاً گفتیم ، روترها جداکننده Broadcast domain هستند ، به این معنی که اگر پیغام Broadcast به آنها برسد آن را از بین میبرند و اجازه عبور نخواهند داد . به یاد دارید که این خاصیت چه فایدهای داشت ؟ همینطور روترها جداکننده Collision domain ها نیز بودند . البته سوییچها در لایه ۲ نیز Collision domain ها را جدا میکنند .
با توجه به شکل ۱۵ ، چند ویژگی روترها که نباید آنها ا فراموش کنید :
· روترها بهصورت پیشفرض پیغامهای Broadcast و Multicast را عبور نمیدهند
· روترها از آدرسهای منطقی (IP Address) برای هدایت بستهها به مقصد استفاده میکنند .
· روترها میتوانند از Access list ها ، که توسط ادمین شبکه ایجاد میشود برای کنترل امنیت شبکه استفاده کنند .
· روترها میتوانند ارتباط بین virtual LAN (VLAN) ها را برقرار کنند .
· روترها همچنین برای تأمین quality of service (QOS) که یک نوع خاص از ترافیک شبکه است استفاده میشوند .
" نگران متوجه نشدن اصطلاحاتی مانند VLAN و یا QOS نباشید . تا انتهای دوره CCNA بهتمامی آنها بهصورت کامل اشاره خواهیم کرد . هدف از گفتن آنها در این بخش ، اشاره به ویژگی دستگاههای لایه ۳ است "
The Data Link Layer :
لایه Data Link ، وظیفه انتقال اطلاعات بر اساس آدرسهای فیزیکی ( Mac Address ) و دستهبندی ارور های به وجود آمده را بر عهده دارد . و همچنین اطلاعات لایه Network را برای استفاده لایه Physical آماده میکند .
فرمتی که لایه دیتا ، بستهها را آماده میکند ، فریم ( Frame ) نامیده میشود . در این لایه آدرسهای فیزیکی مبدأ و مقصد به بستهها اضافه میشود .
مهم است که بدانید بستههایی که بین کاربران منتقل میشوند ، حاوی فقط اطلاعات خالص نیستند ! برای اینکه یک بسته به کاربر دیگر برسد ، لازم است بر روی آن اطلاعاتی مانند آدرس مبدأ و مقصد اضافه شود . هر لایه بر روی بستهها ، اطلاعات خود را اضافه میکند . این اطلاعات اضافی با رسیدن به سیستم مقصد از بسته اصلی جداشده و دوباره به حالت اول تبدیل میشود .
در IEEE Ethernet Data Link دو زیر لایه قرار دارد :
Media Access Control (MAC) :
وظیفه ارسال بستهها در شبکه محلی(LAN) و همچنین خطایابی ( اصلاح نمیکند ) را در شبکه به عهده دارد .
Logical Link Control (LLC) :
این را به خاطر داشته باشید که همیشه لایههای OSI فقط میتوانند با لایههای بالا و پایین خود در ارتباط باشند . و برای این ارتباط نیاز است که دیدی نسبت به این لایهها داشته باشند . وظیفه LLC در لایه Data Link ، ارتباط با لایه Network است و با شناسایی پروتکل در این لایه ، فریم را کپسوله میکند . بهعنوانمثال اگر یک فریم به سیستم یک کاربر برسد ، با نگاه به LLC میتواند IP Protocol آن را تشخیص دهد .
LLC همچنین وظیفه Flow Control ( در بخش قبلی کارکرد آن را توضیح دادیم ) را نیز به عهده دارد .
" هر لایه با توجه به نیاز قسمتهایی را به بستهها اضافه میکند ، بسته در هر لایه اسمی دارد :
اسم بسته |
لایه |
Segment |
Transport |
Packet |
Network |
Frame |
Data Link |
Bits |
Physical |
سوییچ در لایه Data Link :
سوییچ با عبور هر فریم از پورتهای آن ، آدرس سختافزاری ( Mac Address ) آن را در جدول خود ثبت میکند . این اطلاعات به سوییچ کمک میکند که با رسیدن بستههای بعدی ، با توجه به MAC آن ، بسته را به محل درست هدایت کند . شکل ۱۶ نحوه کارکرد سوییچ در داخل یک شبکه را نشان میدهد .
در این سناریو ، John میخواهد بستهای را به سمت شبکه بیرون ( توسط روتر ) ارسال کند . در داخل فریم، آدرس MAC روتر در داخل بسته قرار میگیرد . سوییچ با دریافت بسته ابتدا آدرس MAC آن را میخواند و با توجه به جدول خود آن را فقط به سمت پورت متصل به روتر هدایت میکند . توجه داشته باشید که دیگر پورتهای سوییچ این بسته را دریافت نمیکنند . البته این نکته را نیز بدانید که اگر بستهای به سوییچ برسد و آدرس MAC آن در داخل جدول قرار نداشته باشد ، سوییچ آن را بهتمامی پورتها ارسال میکند .
کارکرد تمامی دستگاههای شبکه بر اساس پیدا کردن مکان مناسب برای ارسال بستههاست . هم در لایه ۲ و هم ۳ دستگاههایی که در آن کار میکنند باید ب درستی بدانند که بسته دریافتی به کجا ارسال میشود . دستگاهها در لایه ۳ ( مانند روتر ) آدرس شبکههای مختلف را در جدول خود قرار میدهند . دستگاهها در لایه ۲ ( مانند سوییچ و بریج ) ، آدرس MAC دستگاههای دیگر را در جدول قرار میدهند .
در لایه ۲ ، اگر پیغام Broadcast دریافت شود ، سوییچ آن را بهتمامی پورتها ارسال میکند . اگر این پیغامها افزایش یابد میتواند باعث کم شدن کارایی شبکه شود و تنها راه جلوگیری از پیغامهای Broadcast استفاده از یک دستگاه لایه ۳ مانند روتر است .
Physical Layer :
و در انتها لایه فیزیکی . همانطور که قبلاً نیز گفتیم وظیفه این لایه تبدیل بستهها به سیگنالهای الکتریکی برای انتقال در داخل مدیا یا همان کابلها و رابطهای شبکه است . این لایه همچنین محل تعیین DCE ( Data Communication Equipment ) و DTE ( Data Terminal Equipment ) نیز هست .
DCE محلی است که ارائهدهنده سرویسهای ما قرار دارد ( service provider ) و DTE محل قرارگیری سرویسهای مشتری است .