Storage Area Network یاSAN یک شبکه با سرعت بالا می باشد که از تجهیزات ذخیره سازی اطلاعات که آنها نیز به نوبه خود به سرورهای سخت افزاری یا مجازی متصل شده اند تشکیل شده است. ساختار ذخیره سازی اطلاعات در این نوع شبکه ها به صورتBlock Level می باشد که همین موضوع باعث می شود که نرم افزارهای کاربردی که بر روی سرورهای شبکه وجود دارند براحتی بتوانند از طریق شبکه به اطلاعات موجود درSAN دسترسی پیدا کنند. دستگاه های ذخیره سازی اطلاعاتSAN می توانند شاملTape Library هم باشند اما در بیشتر موارد از هارد دیسک های سخت افزاری تشکیل شده اند که در کنار هم قرار گرفته اند و در قالبRAID درSAN کار می کنند.
مقایسه کاراییSAN وDAS
شاید این سئوال برای شما پیش بیاید که چرا سازمان ها و شرکت های بزرگ از SAN برای ذخیره سازی اطلاعات استفاده می کنند و این نوع ساختار ذخیره سازی اطلاعات را به استفاده ازDAS یاDirect Attached Storage ترجیح می دهند ، پاسخ این سئوال بسیار ساده است دستگاه هایSAN دارای انعطاف پذیری ، دسترسی پذیری و کارایی بسیار بالاتری نسبت به دستگاه های ذخیره سازیDirect Attached Storage یاDAS هستند. با توجه به اینکه دستگاه هایSAN وابستگی دستگاه های ذخیره سازی اطلاعات به سرورها را حذف می کنند و بصورت مجزا می توانند در شبکه ایفای نقش کنند طبیعی است که هر نرم افزاری بر روی هر سروری در شبکه می تواند به این منابع ذخیره سازی دسترسی پیدا کند و همین موضوع باعث بالا بردن کارایی هر چه بیشتر تجهیزاتSAN در شبکه می شود. اگر قرار باشد به فضای ذخیره سازی فعلی خود هارد دیسکی اضافه کنید اینکار را صرفا بر روی دستگاهSAN انجام می دهید و براحتی منابع ذخیره سازی اطلاعات خود را افزایش می دهید ، این امر خیلی می تواند در کاهش فضای مصرفی در اتاق سرور یاData Center کاربردی باشد. در کنار آن هزینه های یک سازمان نیز کاهش پیدا می کند زیرا برای اضافه کردن هارد دیسک های بیشتر دیگر نیازی به اضافه کردن سرور جدید در شبکه نمی باشد. دستگاه های ذخیره سازیSAN Storage امروزه فقط از ارتباطات فیبر نوری برای انتقال اطلاعات بین سرورها وSAN استفاده می کنند و این بدین معناست که سرعت رد و بدل شدن اطلاعات در این میان بسیار سریعتر از دستگاه هایDAS می باشد
.
.
امروزه ما این نوع ارتباطات فیبر نوری درونSAN را بهFibre Channel SAN Storage می شناسیم ، البته پروتکل های دیگری هم وجود دارند اما این روش سریعترین روش و کارا ترین روش ارتباطی می باشد. با توجه به اینکه بر روی یک SAN Storage ارتباطات شبکه ای زیادی می توان برقرار کرد و سرورهای مختلف را حتی در فضاهای کاری دور به هم ارتباط داد این امر باعث بالا رفتن کارایی و دسترسی پذیری سرورها می شود ، معمولا ساختارهای کلاسترینگ در شبکه های بزرگ را با استفاده از همین تجهیزاتSAN انجام می دهیم. در نهایت جدا کردن فضای ذخیره سازی اطلاعات از روی سرورها و قرار دادن آن بر روی یکSAN Storage باعث بالا رفتن و بهینه تر شدن قدرت پردازشیCPU های موجود بر روی سرور خواهد شد. DAS ها خواه ناخواه کمی قدرت پردازشی را به خودشان اختصاص می دهند.
تجهیزاتSAN Storage می توانند وظایف مدیریتی شبکه را ساده تر کنند
SAN Storage ها برای انجام دادن فرآیندهایBackup گیری و پیاده سازی Disaster Recovery ها بسیار بسیار کارآمد هستند. در یکSAN شما می توانید براحتی اطلاعاتی را از هارد دیسک های یکSAN بهSAN دیگر منتقل کنید و در این میان حتی کوچکترین ارتباطی با سرور اصلی مالک اطلاعات برقرار نکنید ، این یعنی عدم وابستگی اطلاعات به سرورها و چنین قابلیتیBackup گیری را به شدت کارا می کند. تصور کنید که می خواهید یکBackup از اطلاعات موجود در هارد دیسک موجود بر رویSAN تهیه کنید ، در حالت معمول و بر روی سرورهای فیزیکی این عملیات می تواند به شدتCPU های سرور را درگیر کند اما در چنین مواقعی اصلاCPU های سرور پردازشی را انجام نخواهند داد. برخی ازSAN ها از تکنولوژی های شبکه ای استفاده می کنند که می تواند بهSAN این قابلیت را بدهند که در فواصل طولانی نیز به سرویس دهی خود ادامه دهد ، تکنولوژیFibre Channel از این دسته از تکنولوژی هاست ، شما می توانید دو عددData Center داشته باشید که بر روی هر کدام از آنها دو دستگاهSAN Storage داشته باشید و این دستگاه ها از طریق لینک های فیبر نوری اطلاعات را با همدیگر Replicate کنند و در نتیجه شما می توانیدBackup های خود را در محل های بسیار دورتر از محل اصلی قرار گیری اطلاعات قرار دهید و یکOff Site Backup ایجاد کنید. با راه اندازیSAN storage بعضا شما دیگر نیازی به استخدام نیروهای زیاد برای انجام کارهای مدیریتی شبکه نیستید و از همه بهتر اینکه با وجودSAN شما می توانید سرورهای خود را از طریق هارد دیسک هایSAN بوت کنید و این باعث کاهش زمان بوت یک سیستم و از طرفی سهولت در جایگزینی سرورها خواهد شد.
راهکارهای جایگزین(SAN Storage )
قبل از اختراع تجهیزات ذخیره سازیSAN سازمان ها بیشتر از دستگاه های ذخیره سازی به نامDirect Attached Storage یاDAS استفاده می کردند. همانطور که از نام این دستگاه مشخص استDirect Attached Storage ها مستقیما به سرور متصل می شوند. برخی از سازمان ها امروزه نیز همچنان ازDAS استفاده می کنند ، دلیل استفاده از این دستگاه هزینه پایین و پیاده سازی ساده تر نسبت به تجهیزاتSAN است. به هر حال برای سازمان های بزرگ مزایایی کهSAN Storage ها به کارایی سرورهای سازمان می دهند با هزینه ای که برای آن پرداخت می شود کاملا تناسب دارد.
برخی اوقات پیش می آید که مردم دو کلمه را با هم اشتباه می گیرند ، SAN و NAS که مخفف کلماتNetworked Attached Storage می باشد. مهمترین روش تشخیص این دو واژه در ترکیب کلمات آن است ، SAN یک مجموعه از دستگاه ها می باشد که به خودی خود شبکه ای برای ذخیره سازی اطلاعات ایجاد می کنند در حالیکه NAS ها فقط یک یا چندین هارد دیسک می باشند که با یک سیستم عامل ساده در شبکه قابل دسترس می باشند و هیچگونه پیچیدگی خاصی در آنها وجود ندارد. SAN ها ساختارBlock Level برای ذخیره سازی اطلاعات و سرورها ارائه می دهند در حالیکهNAS ها ساختارFile Level در اختیار کاربران قرار می دهند.
برخی اوقات پیش می آید که مردم دو کلمه را با هم اشتباه می گیرند ، SAN و NAS که مخفف کلماتNetworked Attached Storage می باشد. مهمترین روش تشخیص این دو واژه در ترکیب کلمات آن است ، SAN یک مجموعه از دستگاه ها می باشد که به خودی خود شبکه ای برای ذخیره سازی اطلاعات ایجاد می کنند در حالیکه NAS ها فقط یک یا چندین هارد دیسک می باشند که با یک سیستم عامل ساده در شبکه قابل دسترس می باشند و هیچگونه پیچیدگی خاصی در آنها وجود ندارد. SAN ها ساختارBlock Level برای ذخیره سازی اطلاعات و سرورها ارائه می دهند در حالیکهNAS ها ساختارFile Level در اختیار کاربران قرار می دهند.
پیاده سازی یکStorage Area Network یاSAN
برای پیاده سازی یکSAN ساده شما نیاز به سه قسمت اصلی دارید ، SAN Switch ، یک دستگاه ذخیره سازی و یک سرور . همچنین شما برای متصل کردن دستگاهSAN با سرورها و ارتباطات بین آنها با نرم افزار مدیریتیSAN به کابل نیز نیازمند هستید. در بسیاری از موارد واقعی پیاده سازیSAN Storage یکSAN می تواند شامل سویچ ها ، دستگاه های ذخیره سازی و سرورهای مختلفی باشد ، و شاید در همین ساختار ما نیاز به روتر وBridge و حتیGateway نیز برای گسترش دادن شبکهSAN و برقراری اتصال با نقاط دیگرData Center را داشته باشیم.توپولوژی های پیاده سازیSAN Storage ها در شبکه کاملا با اندازه و نیازهای یک سازمان بایستی در نظر گرفته شود. فرآیند پیاده سازیSAN نیازمند یک سری اقدامات است.
اول اینکه شما باید طراحیSAN خود را انجام دهید ، تمامی نیازهای فعلی و آینده سازمان خود را در نظر بگیرید. دوم اینکه شما باید برای پیاده سازی SAN یک برند خاص را انتخاب کنید و سری تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری لازم مربوطه را تهیه کنید ، معمولا در حال حاضرSAN Storage های شرکتHP بیشترین استفاده را در سازمان های دولتی و خصوصی دارند. در آخر شما نیاز به نصب سخت افزارها و نرم افزارها و انجام پیکربندی های لازم بر روی نرم افزار مدیریتی دستگاه هستید که بتوانیدSAN خود را مدیریت کنید. پیاده سازیSAN Storage ها معمولا یک فرآیند پیچیده است که نیازمند دانش و تخصصی ویژه در خصوص دستگاه هایSAN می باشد ، مخصوصا اگر دستگاه خود را می خواهید در طراحی های پیشرفته و حرفه ای استفاده کنید قطعا به کارشناسان حوزه Storage نیاز خواهید داشت.
استانداردهای مورد استفاده درStorage Area Network ها یاSAN
شرکت های مختلفی در زمینه تولید تجهیزات ذخیره سازیSAN Storage در دنیا فعالیت می کنند که از مهمترین آنها می توان به شرکت HP اشاره کرد ، همین سازندگان برای خود یک سری استانداردها برایSAN Storage ها ایجاد کرده اند و از آن تبعیت می کنند. از مهمترین استانداردهای مورد استفاده درSAN Storage ها می توان بهStorage Networking Industry Association یاSNIA و Storage Management Initiative Specification یاSMI-S و همچنین استانداردهای دیگر مشابه اشاره کرد. حتی در خصوص شیوه استفادهSAN Storage ها از ارتباطات فیبر نوری نیز در قالب استانداردی مثلFibre Channel Industry Association یاFCIA تعریف می شود. ارتباطات فیبر نوری یاFibre Channel امروزه بیشترین استفاده را در تجهیزاتSAN دارند اما راهکارهایSAN فقط به فیبر نوری محدود نمی شود و استاندارهای دیگری مثالiSCSI نیز وجود دارد که ارتباطاتiSCSI را فراهم می کند و حتی شما می توانید ازFCOE یا Fibre Channel Over Ethernet نیز در این زمینه استفاده کنید.
SAN Fabric چیست ؟
سخت افزاری کهWorkstation ها وServer های ما را به دستگاه های موجود در SAN Storage متصل می کند در اصطلاح فنیFABRIC گفته می شود. SAN Fabric این امکان را برای ما ایجاد می کند که هر سروری بتواند به هر دستگاه ذخیره سازیSAN ای با استفاده از تکنولوژی سویچینگ فیبر نوری متصل شود.