دو شاخص مهم شبکه : پهناى باند و میزان تاخیر

تولید کنندگان تجهیزات سخت افزارى شبکه در زمان ارائه محصولات خود تبلیغات زیادى را در ارتباط با پهناى باند ، انجام مى دهند . اکثر کاربران اینترنت نسبت به میزان پهناى باند مودم خود و یا سرویس اینترنت braodband داراى آگاهى لازم مى باشند.پهناى باند، ظرفیت اتصال ایجاد شده را مشخص نموده و بدیهى است که هر اندازه ظرفیت فوق بیشتر باشد ، امکان دستیابى به منابع شبکه با سرعت بیشترى فراهم مى گردد . پهناى باند ، ظرفیت تئورى و یا عملى یک اتصال شبکه و یا یک اینترفیس را مشخص نموده که در عمل ممکن است با یکدیگر متفاوت باشند . مثلا" یک مودم V.90 پهناى باندى معادل 56 kbps را در حالت سقف پهناى باند حمایت مى نماید ولى با توجه به محدودیت هاى خطوط تلفن و سایر عوامل موجود، عملا" امکان رسیدن به محدوده فوق وجود نخواهد داشت . یک شبکه اترنت سریع نیز از لحاظ تئورى قادر به حمایت پهناى باندى معادل 100Mbps است ، ولى عملا" این وضعیت در عمل محقق نخواهد شد ( تفاوت ظرفیت تئورى پهناى باند با ظرفیت واقعى ) .

در برخى موارد واژه هاى "پهناى باند بالا" و " braodband " به جاى یکدیگر استفاده مى گردند . کارشناسان شبکه در برخى موارد از واژه "پهناى باند بالا " به منظور مشخص نمودن سرعت بالاى اتصال به اینترنت استفاده مى نمایند . در این رابطه تعاریف متفاوتى وجود دارد . این نوع اتصالات، پهناى باندى بین 64Kbps تا 300kbps و یا بیشتر را ارائه مى نمایند . پهناى باند بالا با broadband متفاوت است . broadband ، نشاندهنده روش استفاده شده به منظور ایجاد یک ارتباط است در صورتى که پهناى باند ، نرخ انتقال داده از طریق محیط انتقال را نشان مى دهد .


اندازه گیرى پهناى باند شبکه
به منظور اندازه گیرى پهناى باند اتصال شبکه مى توان از ابزارهاى متعددى استفاده نمود . براى اندازه گیرى پهناى باند در شبکه هاى محلى ( LAN ) ، از برنامه هائى نظیر netpref و ttcp ، استفاده مى گردد. در زمان اتصال به اینترنت و به منظور تست پهناى باند مى توان از برنامه هاى متعددى استفاده نمود . تعداد زیادى از برنامه هاى فوق را مى توان با مراجعه به صفحات وب عمومى استفاده نمود . صرفنظر از نوع نرم افزارى که از آن به منظور اندازه گیرى پهناى باند استفاده مى گردد ، پهناى باند داراى محدوده بسیار متغیرى است که اندازه گیرى دقیق آن امرى مشکل است .



اندازه گیرى تاخیر در یک شبکه
از ابزارهاى شبکه اى متعددى نظیر ping و traceroute مى توان به منظور اندازه گیرى میزان تاخیر در یک شبکه استفاده نمود . برنامه هاى فوق فاصله زمانى بین ارسال یک بسته اطلاعاتى از مبداء به مقصد و برگشت آن را محاسبه مى نمایند . به زمان فوق round-trip ، گفته مى شود . round-trip تنها روش موجود به منظور تشخیص و یا بدست آوردن میزان تاخیر در یک شبکه نبوده و در این رابطه مى توان از برنامه هاى متعددى استفاده نمود .

پهناى باند و تاخیر دو عنصر تاثیر گذار در کارائى یک شبکه مى باشند .معمولا" از واژه ( QoS ( Quality of Service به منظور نشان دادن وضعیت کارآئى یک شبکه استفاده مى گردد که در آن دو شاخص مهم پهناى باند و تاخیر مورد توجه قرار مى گیرد.